نفطه ضعف مشترک عمده جریانات فکری بلوچستان

بقلم: رازگو بلوچ -فروردین 1387

متاسفانه اصولا تولید فکر در بلوچستان به شدت ضعیف بوده و بجز اندکی استثناء که شاید بتوان برای گروههای ادبی و هنری قایل شد, می توان مدعی شد تقریبا همه جریانات اجتماعی و فرهنگی بلوچ به تکرارو ترويج افكاري (درست يا نادرست) خارج از جامعه بلوچ پرداخته و سعي در قبولاندن آن به عنوان سنت و فرهنگ محلي نموده اند. فرقي نمي كند، مذهبي، روشنفكر، سنت گرا و يا لائيك، تقريبا همه در اين مورد نقطه ضعف اساسي مشتركي دارند: عدم تولید اندیشه و فرهنگ محلی!

مضحک و دردناک آنجاست که گویا در اوائل انقلاب گروهی دنبال جریانات کمونیستی بوده اند, آنها حتی به الفبای انگيزه کمونیزم هم توجه نکرده اند که مي خواهد کارگران مفلوک اروپاي صنعت زده قرن 19 را نجات دهد. از آن مضحك تر باز مخالفين شان بودند كه می گفتند کمونیزم یعنی اینکه مي شود با خواهر هم رابطه جنسي داشت! تخريب صرف آن هم بشيوه اي ناجوانمردانه و غلط! عقل شان نمی رسید که به طور منطقی انتقاد كنند و بپرسند كه حالا دراین بر و بیابان و ميان اين بلوچ هاي کشاورز و عشاير دامدار، كدام كارگر صنعتي را مي خواهيد عليه كدام سرمايه دار صاحب کارخانه های غول پیکر بشورانيد؟

به جريانات مذهبي نگاه كنيد: یکی دیوبندی است و دیگری بریلوی، هر دو از " اتارپرادش" هند؛ آن یکی از طرفدار جماعت اسلامی پاکستان است و دیگری اخوان المسلمین اردن و مصر. یکی به زیارت فلان درویش راهگذرعرب می رود و دیگری خیر و صلاح را در پیوستن به جماعت تبلیغ رائوند پاکستان می داند. برقع و نقاب افغانی هم برای بعضی ها حکم لباس ملی بانوان این سرزمین است.

اما چه خیانت بزرگی بوده است تحمیل نظام مضحک طبقاتی و طایفه ای افغانستان به جامعه یکدست بلوچ! آنقدر مغلطه و تناقض به خورد بلوچ داده اند که مانده است به چه افتخار کند و چه را بد بداند, از یک طرف به جنگاورانی چون چاکر و دیگران می نازد که می گویند پس از فتح "دلی" یا دهلی چند نفری با هم روی تخت می نشینند, یعنی که ما مهتر نداریم و نظام ارباب و رعیتی نمی خواهیم. و به همین خاطر حتی عطای سلطنت را به لقایش می بخشند! حالا همین بلوچ را طوری قبولانده اند که در هر کوره دهاتی 50 ایل و طایفه برای خود ادعای حاکمی و سروری دارد و وصلت با دیگران را ننگ و خیانت به خون اجداد خود می داند.

الان که قرنهاست بشر نمی فهمد این حرفها یعنی چه، ولی حتی آن موقع هم که می فهمید، لااقل در هر قلمرو فقط یک پادشاه بود و میلیون ها رعیت، تا بشود شکم و خدم و حشم او را تامین کرد. عجبا در بلوچستان به هر قوم که می رسی به نوبه خود ادعای سروری می کند! نمی شود فهمید اینهمه ایل ایل حاکم، رعایای شان را از کجا تامین می کرده اند! مگر این بلوچستان بی آب و علف آن هم در آن دوران وحشتناک قحطی و مرگ و میر چقدر جمعیت داشته است؟ چقدر تولید محصول داشته است تا فقط شکم این همه حاکم سیر شود؟

این همه سرد ار و فاتح و امیر و وزیر و شاه و دانشمند و معمار و عارف و صنعتگر در تاریخ همه عالم بوده است، یکی نیست که امروز شجره نامه بیاورد و با نسبت دادن خود به یکی از آنان، خود را از همولایتی هایش برتر و خونش را پاک تر بداند. آن وقت در برو بیابانی چون بلوچستان که نه حشمت و امپراطوری ای بخود دیده و نه قصرآبگینه و تاج محل و پاسارگاد و اهرام ثلاثه ای در آن برپا، چند نفر از افغانستان بیایند و نمی دانم به منت کدام امپراطوری که مدعیند برای بلوچ برپا کرده اند خود را قوم برتر او بدانند!

و بیچاره بلوچ خوش باور باز هم اسیر یک تفکر و فرهنگ عاریتی دیگر است و بقدری جو گیر که برای جبران می نشیند و تمام عمر و فکرش صرف کاویدن استخوان های اعقابش می شود تا به دیگران بفهماند که او هم برای خود کسی بوده است!

رازگو بلوچ - فروردین 1387